Xây dựng mô hình trang trại chăn nuôi thông minh

Điểm nổi bật của các mô hình này là sự tích hợp đồng bộ nhiều giải pháp công nghệ tiên tiến: hệ thống IoT giám sát môi trường chuồng trại; hệ thống cho ăn, uống tự động; phần mềm quản lý trang trại; và phần mềm bán hàng và truy xuất nguồn gốc.
Đắk Lắk hiện là một trong những tỉnh có quy mô chăn nuôi lớn ở khu vực Tây Nguyên, nhưng thực tế cho thấy việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất vẫn còn nhiều hạn chế. Theo khảo sát, đến năm 2024, toàn tỉnh có khoảng 3.500 trang trại chăn nuôi, bao gồm 2.093 trang trại heo và 1.012 trang trại gia cầm. Tuy nhiên, số lượng trang trại áp dụng công nghệ thông minh vẫn còn khiêm tốn, chỉ đạt 242 trang trại heo (11,6%) và 211 trang trại gia cầm (20,8%). Các mô hình này chủ yếu tập trung ở những địa phương thuận lợi; trong khi nhiều khu vực vùng sâu, vùng xa còn gặp khó khăn về vốn đầu tư, hạ tầng kỹ thuật lẫn khả năng tiếp cận công nghệ.
 
Để đáp ứng yêu cầu phải có những mô hình thực tiễn chứng minh hiệu quả, làm cơ sở nhân rộng, Sở KH&CN giao Viện Nghiên cứu Quy hoạch Nông nghiệp nông thôn triển khai đề tài “Xây dựng mô hình trang trại chăn nuôi (heo, gia cầm) thông minh gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk”.
Theo đó, Đề tài triển khai hai mô hình thí điểm: mô hình trang trại chăn nuôi heo thông minh tại thôn 2, xã Ia Jlơi, huyện Ea Súp (cũ) – thuộc vùng sâu, vùng xa, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn; và mô hình trang trại chăn nuôi gà thông minh tại Buôn Ko Đung A, xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn – khu vực cận trung tâm, có điều kiện thuận lợi hơn về hạ tầng và phát triển nông nghiệp.
 
Điểm nổi bật của các mô hình này là sự tích hợp đồng bộ nhiều giải pháp công nghệ tiên tiến. Hệ thống IoT được sử dụng để giám sát môi trường chuồng trại, đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng phù hợp cho vật nuôi. Hệ thống cho ăn, uống tự động giúp kiểm soát chính xác khẩu phần dinh dưỡng, tiết kiệm thức ăn và nhân công. Phần mềm quản lý trang trại cho phép theo dõi tình trạng đàn vật nuôi, lịch tiêm phòng, chi phí đầu vào. Phần mềm bán hàng và truy xuất nguồn gốc giúp việc tiêu thụ sản phẩm trở nên minh bạch và nhanh chóng, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng hơn.
 
Kết quả, sau 6 tháng chăn nuôi, heo trong mô hình đạt trọng lượng trung bình 108 kg/con; trong khi đàn heo nuôi ngoài mô hình theo phương thức truyền thống, không áp dụng các công nghệ trên, chỉ đạt 105,3 kg/con.
 
Với chăn nuôi gà, sau 18 tuần, gà trống trong mô hình trang trại thông minh đạt trọng lượng trung bình 2,232 kg/con; gà mái đạt 2,01 kg/con - so với gà trống đạt 2,1698 kg/con, gà mái đạt 1,8978 kg/con trong đàn ngoài mô hình.
 
Ngoài ra, nhờ tối ưu hóa nguồn thức ăn, giảm chi phí thuốc thú y và tiết kiệm nhân công, lợi nhuận từ chăn nuôi thông minh tăng 285.000 đồng/con heo và 16.158 đồng/con gà.
 
Với ưu điểm dễ áp dụng và có thể điều chỉnh linh hoạt theo quy mô, mô hình trang trại thông minh có tiềm năng nhân rộng tại nhiều địa phương, nhất là những vùng chăn nuôi tập trung. Chi phí đầu tư ban đầu dao động từ vài trăm triệu đến hơn một tỷ đồng, tùy quy mô và mức độ tự động hóa - cao hơn so với mức đầu tư trong phương thức chăn nuôi truyền thống, nhưng có khả năng thu hồi cao.
 
Tin đăng KH&PT số 1359 (số 35/2025)
 
Nguồn: khoahocphattrien.vn